SAKIZ ADASI ( CHIOS )

SAKIZ ADASI HAKKINDA

Sakız Adası diğer adıyla Chios kuzey ege denizinin tam ortasında bulunan Yunanistan'ın 5. büyük adasıdır. Bulunduğu konum itibari ile Çeşme'ye yakındır. 

Damla sakızı ağaçlarından dolayı adaya Türkler tarafından Sakız Adası ismi verilmiş ve hala bu isim ile bilinmektedir. 

Sakız Adası'na Ulaşım

Türkiye'den ulaşım Çeşme'den hareket eden feribotlarla sağlanmaktadır. Yaz ve kış olmak üzere düzenli feribot seferleri vardır. Seçmiş olduğunuz feribot tipine göre 40 ile 20 dakikalık bir deniz seyahatinden sonra adaya varabiliyorsunuz.

Yeşil pasaport sahiplerinden vize istenmezken , normal pasaport sahiplerinin seyahat edebilmesi için geçerli shengen vizeleri olmalıdır.

Tarihi

Sakız Adası'nın tarihi milatdan önce 3500 - 4000 yıllarına kadar dayanıyor. Mitolojiye göre adanın ilk yerşimcisi ve yöneticisi Dionisos'un oğlu olan Oinopoion oluyor. Burada üzüm yetişriciliğini ve şarap yapımını geliştiriyor. 

Milatdan önce 8. yüzyılda adanın güneyine ilk yerleşen İyonyalılar ise Evea ( Eğriboz ) adasından gelmişler ve Emporios bölgesine bulunan bugünki ismi Profitis İlias olan dağa yerleşmişlerdir. Yerleşen halkın buraya Emporios ismini verdikleri söylenmektedir.

12 İyon kentinden birisi olan Sakız Adası ( Chios ) yüzyıllar içerisinde bir çok kez başka milletler tarafından akına uğramış hatta yönetilmiştir. Roma İmpratorluğu ardından Bizans İmpratorluğu ve daha sonra ise 1304 ile 1566 yılları arasında Cenevizliler yönetime gelmiştir.

Osmanlı Dönemi

Sakız Adası ( Chios ) 1566 yılında Osmanlı eğemenliğine girmiş , 1913 yılına kadar 347 yıl Osmanlı devleti eğemenliğinde kalmıştır.

Osmanlıya vergi vermek kaydı ile adada yönetimde bulunan Cenevizliler zaman içerisinde vergilerini ödemeyip hatta buradan geçen tüccar , hacı ve yolcu taşıyan gemilere saldırıyor insanları alıp esir ediyorlardır. Bu olay Padişahın ( Kanuni Sultan Sülayman ) kulağına gidince adanın fethi Piyale Paşa'ya emredilir.

Piyale Paşa 300 tane kadırga ile Sakız Adası ( Chios ) açıklarına giderek demir atıp bekler. Bunu gören Cenevizliler hediyelerle birlikte paşa ile görüşmeye gelseler de yapılan anlaşma sonucunda Sakız Adası yönetimiz Osmanlıya bırakılır. Ada içerisindeki halkın ise şehir merkezinden çıkarak taşralara gidip yaşamasına , kiliselerini yapmalarına , her yıl vergi vermeleri gibi 120 maddelik bir anlaşma yapılır. Osmanlı savaşmadan adayı ele geçirmiş olur.

Başlıca Geçim Kaynağı

Sakız Adası'nın başlıca geçim kaynağı damla sakızı üretimi olduğu kadar aslında yüzyıllardır en iyi şekilde icra ettikleri meslekleri denizciliktir. Kaptanlık , gemi makinistiliği , gemi adamlığı gibi rütbelerde dünya denizlerindeki gemilerde görev almaktadırlar.

Yunanistan denizcilik konusunda kendisini geliştirmiş ve ciddi bir gelir elde etmektedir. Yunanistan içerisinde ise denizciklik denilince akla Chios yani Sakız Adası gelmektedir. Yunanlı en büyük armatörler ise gene Sakız Adalıdır. Aramatörlerin adası olarak da bilinen Chios adasında yaşayan halk hala bu geleneksel mesleklerini yapmaktadırlar.

En değerli diğer bir geçim kaynaları ise üretip dünyaya sattıkları damla sakızıdır. Bunun dışında turizmden ve üretmiş oldukları ouzoları , şarapları , peynirleri gibi bir çok ürünüde ada dışına pazarlayarak gelir elde etmektedirler.

Damla Sakızı Üretimi

Dünyada en çok ve en kaliteli damla sakızı üretimi Sakız Adası'nda yapılıyor. Yüzyıllardır damla sakızı üreten ada haklı bu konuda oldukça tecrübeli ve bu işi kendi tekellerinde bulunduruyorlar.

İlk yıllarda sadece mide rahatsızlıklarına iyi geldiği için kullanılan bu reçina günümüzde ise bir çok değişik alanda kullanılmaktadır. Oldukça değerli olan damla sakızının kilosu Sakız Adası'nda 180 Euro civarında. Yıllık üretim ise takribi 150 ton civarını bulmaktadır. Üretilen ürün Sudi Arabistan , Amerika , İngiltere ve avrupa ülkerine satılmaktadır.

Damla sakızının üretilip , kullanım alanlarına ayrılması ve pazarlanması konusuyla 1938 yılında kurulan ve hala faliyetine devam eden kooperatif ilgilenmektedir.

Damla sakızı ağaçlarını ise adanın sadece güney bölgesinde görebiliyoruz. Bu bölgede bulunan bütün köyler damla sakızı üreticiliği yapmaktadır.

Sakız Adası Yeme İçme

Bu büyük adada yeme içme konusunda bir çok seçenek bulmanız mümkün. Özellikle deniz ürünlerinin servis edildiği ve Yunanlıların ''Taverna'' olarak isimlendirdiği işletmeleri şehir merkezinde, adanın bir çok bölgesinde bulabiliyorsunuz. Bunun dışında Yunan döneri '' Giros'' , pizzacılar , küçük porsiyonların servis edildiği tek tekci tarzı işletmeleri de sokak aralarında bulmanız mümkün. Sakız adası kordon boyunda ise bir çok kafeterya ve bar bulunmaktadır. Bu işletmelerde öğlen keyifli bir kahve içebilir , akşam ise değişik kokteylerin tadına bakabilirsiniz. Cumartesi akşamları Yunanca canlı müzik yapan tavernalar vardır. Bunlardan bazıları şehir merkezinde bazıları merkeze yakın mesafededir.

Yeme içme fiyatları çok pahalı değildir. Gönül rahatlığıyla bir işletmeye oturup siparişinizi verebilirsiniz. İşletmelerin menülerinde güncel fiyatları görerek ne istediğinizi seçmek mümkün. Bir çok işletmenin menüsünde Türkçe çeviride vardır. 

Sakız Adası'nda Konaklama

Konaklama için şehir merkezinde otel olarak çok fazla seçenek maalesef yok. 2 yıldız ve 4 yıldız birer tane otel ve bunun dışında gene gayet kaliteli , güzel küçük oteller ( pansiyonlar ) bulabilirsiniz. Şehir merkezinin dışında çıkıldığı zaman ise otel seçenekleri daha fazlalaşıyor , seçenekler artıyor. Sakız Adası konaklama fiyatları ise mevsime göre değişiklik göstermektedir. Temmuz - Ağustos ayları yüksek sezon kabul edilip konaklama fiyatlarının en yüksek olduğu zamandır. Otel rezervasyonunuzu yaparken nerede olduğuna dikkat edin çünkü merkezden 15 - 20 kilometre ve daha uzak bir otel seçmiş olabilir bu yüzden de otelinize ulaşım ile ilgili sorun yaşayabilirsiniz.

Sakız Adası Köyleri

Bu büyük adanın takribi 64 tane köyü yeni yerleşimi vardır. En büyük yerleşim ve liman ise ada ile aynı isim ile anılan şehir merkezi yani Chios'dur. Bu yerleşimlerin bazılarının tarihi Bizans dönemine kadar gitmektedir. Fakat özellikle orta çağ döneminde bir çok köy değişikliğe uğramış kale şeklini almıştır. Özellikle Cenevizliler yönetimindeyken korsan saldırılarından korunmak için böyle bir yol izlemişlerdir.

Özellikle adanın güneyinde bulunan Mesta ve Pirgi köyleri görülmeye değer başlıca orta çağ köylerindendir. Vessa , Olimpi , Armolia , Pitios ,  Avgonima , Anavathos diğer orta çağ köylerinden bazılarıdır. 

Mesta Köyü

Pirgi Köyü

Ana Çarşı & Alışveriş

Sakız Adası'nın şehir merkezinde bulunan Aplotaria isimli caddesi ana çarşıyı oluşturmaktadır. Burada giyim , gözlük , eczane , takı , parmüferi , pet shop gibi bir çok magaza bulabilirsiniz. Çarşının sağa ve sola doğru açılan sokaklarına girdikçe daha bir çok işletme bulmanız mümkün olacaktır.

Alışveriş yapacakların dikkat etmesi gereken ise burada uyğulanan çalışma saatleridir. Esnafın çalışma saatleri Türkiye'ye göre daha farklıdır. Sabah açılan işletmeler öğlen saat 14:00'de kapanırlar. Bazı günler akşam üstü saat 18:00 ile 21:00 arasında tekrar açılırlar. Bu uyguladıkları sisteme siesta diyoruz. Pazar günü ana çarşıda bulunan bütün işletmeler kapalıdır.

Adada avm ve büyük elektronik marketler yoktur. Ana çarşı ve çevresinde cep telefonu , bilgisayar ve benzeri ürünleri satan işletmeler bulabilirsiniz.

Süpermarketler sabah açılıp akşam saat 21:00 kadar hizmet vermektedirler. Öğlen ve cumartesi günü kapatmazlar. Fakat pazar günü marketlerde kapalıdır. 

Bir çok işletmede kredi kartı geçerlidir. Nakit TL ile alışveriş mümkün değildir.